Katabolizm jest procesem rozpadu tkanek mającym na celu zaspokoić potrzeby energetyczne organizmu (dochodzi do zerwania wiązań chemicznych w wyniku czego uwolniona zostaje energia). Najczęściej ma miejsce w okolicy treningu, kiedy to wzrasta intensywność pracy mięśni (tym samym także przemian energetycznych). Jednym z ubocznych efektów jest powstawanie wolnych rodników, których aktywność nie jest korzystna dla człowieka. Dochodzi tym samym do oddziaływania na lizosomy znajdujące się w komórkach mięśniowych (i nie tylko) i uwolnienia enzymów trawiących białka (enzymy proteolityczne).
Powstałe wcześniej wolne rodniki destabilizują błony komórkowe i dochodzi do uwolnienia wspomnianych enzymów, które doprowadzają do uwalniania aminokwasów „zmagazynowanych” w tkance mięśniowej. Innymi słowy prowadzi to do rozpadu tkanki mięśniowej, któremu warto przeciwdziałać. Oczywiście jest to jeden z aspektów tego procesu, bowiem może być także korzystny, gdy wziąć pod uwagę, że proces spalania tkanki tłuszczowej to rozpad trójglicerydów na glicerol i wolne kwasy tłuszczowe (ostatecznie to także proces kataboliczny).
Podstawą szybkich przyrostów tkanki mięśniowej jest nie tylko ograniczenie katabolizmu, ale także zapewnienie im wystarczająco dobrych warunków do szybkiej regeneracji oraz rozwoju. Biorąc pod uwagę katabolizm nocny należałoby zadbać o szybkie uzupełnienie aminokwasów rozgałęzionych oraz l-glutaminy. Często stosowane są w tym celu preparaty na bazie aminokwasów BCAA oraz l-glutaminy.